? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? بسم الله الرحمن الرحیم
یکی از مسایل طبیعی و اجتناب ناپذیری که در طول تاریخ دیده می شود ، وجود اختلاف در میان مردمان در یک جامعه انسانی می باشد. اختلاف را می توان به صورت تفاوت در گفتار ، نظر یا موضع? معنا کرد . این تفاوتها منجر به تکثر دیدگاهها و قضاوت ها می شود. اگر آدمیان در همه چیز برابر آفریده می شدند،آبادانی زمین و شکوفایی آن و شکل گیری زندگی ناممکن? بود . بخشی از پدیده ی اختلاف طبیعی است . اگر اختلاف از حدود خود فراتر نرود و توده ی مردم? به آداب آن پایبند باشند ، پدیده ای مفید و سودمند خواهد بود. اختلاف بر اساس علل به وجود آمدن آن می تواند درست یا نادرست باشد . گاهی اختلاف بر اثر تفاوت در زاویه ی دید و یا بر اثر تفاوت در شرایط محیطی و زمانی طرفین و یا تفاوت در اطلاعات طرفین به وجود می آید که در این صورت ، اختلاف اگر اختلاف به جدل ، دشمنی و کینه نینجامد ، می تواند مفید باشد . ولی ممکن است اختلافات ، ریشه در عوامل اخلاقی و روانی داشته باشد . برخی از این علل عبارتند از : بدبینی نسبت به دیگران ، تعصب ورزیدن به دیدگاههای اشخاص و تعصب ورزیدن به شهر ، حزب یا گروهی خاص . همه ی این موارد رذایل اخلاقی هستند و اختلافاتی که از آنها ناشی شده باشند ، ناپسندند .? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ?
مفاسد اختلاف های ناپسند?
اختلاف ناپسند باعث جدایی دلها از یکدیگر می شود .?
پیامبر می فرماید : {لا تختلفوا فتختلف قلوبكم}( ابن حبان روایت کرده و آلبانی آن را صحیح می داند. )? ?

(اختلاف نورزید که دلهایتان دچار اختلاف خواهند شد .)? ? ?
پیامبر حتی به هنگام ایستادن در صف نماز ، مومنان را از اختلاف بر حذر داشته و می فرمود? : {استووا ولا تختلفوا فتختلف قلوبكم}(صحیح مسلم)? ? ?
(راست بایستید و کج نایستید که دلهایتان دچار کجی خواهد شد. )?
اختلاف مذموم منجر به چند دستگی ، دشمنی مردم با یکدیگر و بروز کینه می شود . همانطور که گفته شد ریشه ی اختلاف می تواند در تعصب ورزیدن نسبت به چیزی از قبیل شخص ، شهر ، حزب یا گروه باشد .? ?
? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ?
اما تعصب به چه معناست ؟? ? ? ?
تعصب یعنی پافشاری بر موضعی خاص ، بدون دلیل .?
انسان متعصب چگونه انسانی است ؟? ? ? ? ? ? ? ?
شخصی را در نظر بگیرید که بر روی مسئله ای پافشاری می کند و حال آنکه دلیلی بر درست بودن آن ندارد . علت پافشاری و قضاوت اینچنینیِ او ممکن است ، رساندن نفع به شخص و? یا جانبداری از جِناحی خاص باشد. در اغلب موارد گفتار انسان متعصب در مورد قضایای مختلف ، در جهتی است که به شخص یا گروهی خاص سود رساند . قضاوت های انسان متعصب نیز یک جانبه است . انسان متعصب به این نمی اندیشد که حق با کدام یک می باشد بلکه همواره سعی او بر این است که یاران و همفکران خود را صاحب حق و دارای رأی و ایده ی درست معرفی نماید . این گونه است که در بسیاری از مواقع حقیقت را می پوشاند و افراد ناحق را صاحبان حق معرفی می کند . چه خیانتی از این بالاتر ؟؟؟
اما انسان منصف چگونه انسانی است ؟?
خواننده گرامی آیا سخن پروردگار را شنیده اید که می فرماید :? ? ? ? ? ? ?
{يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ شُهَدَاءَ لِلَّهِ وَلَوْ عَلَى أَنْفُسِكُمْ أَوِ الْوَالِدَيْنِ وَالْأَقْرَبِينَ ... } نساء - 135? ? ? ? ? ? ? ? ?
(اي كساني كه ايمان آورده‌ايد ! دادگري پيشه سازيد و در اقامه‌ي عدل و داد بكوشيد ، و به خاطر خدا شهادت دهيد ( و از اين سو و آن سو جانبداري نكنيد ) هر چند كه شهادتتان به زيان خودتان يا پدر و مادر و خويشاوندان بوده باشد ... )? ? ?
آیا تا به حال به این آیه دقت کرده اید ؟?
خداوند می فرماید که انسان مومن در قضاوتهایش همواره می بایست سخن حق را بگوید حتی اگر به زیان نزدیک ترین افراد به او و یا همفکرانش تمام شود . انسان منصف انسانی است که اگر عمل نیکی از شخصی سرزد و یا ایده و دیدگاه درستی را مشاهده کرد ، آن را تایید نماید حتی اگر آن شخص از مخالفینش باشد و اگر سخن ناحقی شنید و یا ایده یا عمل نادرستی را مشاهده نمود ، آن را تقبیح نماید حتی اگر از جانب موافقین و همفکرانش صورت گرفته باشد . انسان منصف انسانی آزاده است . او همواره به دنبال سخن حق و در جستجوی دلیلی قوی تر است فارغ از این که چه کسی و یا چه حزبی آن سخن درست را ارائه داده باشد .?
اعتقاد او بر این است که:? ? ? ? ? ? ?
? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? دلایل قوی باید و معنوی? ? ? نه رگهای گردن به حجت قوی
نمونه عینی اختلافات ناپسند? ?
با نزدیک شدن روزهای تبلیغات انتخاباتی شورای اسلامی ، موجی از اختلاف نظرها و اختلاف سلایق بیش از پیش بروز خواهد کرد . همانطور که قبلا گفته شد ، اختلاف در عقیده و دیدگاه به خودیِ خود مذموم و ناپسند نیست بلکه هنگامی که با بداخلاقی ها و ناملایمات بیامیزد ، آثار شوم خود را نشان خواهد داد . وجود رفتارهایی ناپسند و نکوهیده موجب می گردد که رقابت انتخاباتی در اجتماع کوچک ما و اختلاف نظرهایی که پیرامون آن به وجود می آید ، نتایج مخربی از قبیل دشمنی ، کینه ، عدم اعتماد نسبت به یکدیگر و ... به بار آورد .? ? ? ?
در ذیل به صورت مجمل به چند رفتار ناشایست اشاره می کنیم :? ?
1- تعصب : بسیاری از ماها در این دوره از زمان، خود را در حلقه ی تنگ تعصب قرار می دهیم . بسیاری از ما هدف اصلی خود را در این می بینیم که در هر شرایطی از جِناحی خاص دفاع کنیم و جِناح مقابل را تضعیف نماییم . ولی نمی اندیشیم که ممکن است در بعضی از مواقع ، رویکردها و نظرات همفکرانمان اشتباه بوده? باشد . اصولا برای شخص متعصب تفاوتی نمی کند که جِناح سیاسی مخالفش چه می گوید بلکه به این قضیه می اندیشد که آنها را در هر شرایطی تخریب و تضعیف نماید . او وظیفه ی خود را در این می بیند که همواره از جریانی خاص دفاع و جریان مقابل آن را تضعیف نماید . فرد متعصب گاهی در گفتار و گاهی در قضاوتهایش نسبت به جریان سیاسی مخالف دچار افراط می شود و جریان رقیب را بیش از آنچه که در واقع است ، بد و منفی نشان می دهد . و این در حالی است که خداوند می فرماید :? ? ? ? ?
{يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ وَلَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَى أَلَّا تَعْدِلُوا اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَى وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ} مائده - 8? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ?
(‏ اي مؤمنان ! بر اداي واجبات خدا مواظبت داشته باشيد و از روي دادگري گواهي دهيد، و دشمنانگي قومي ، شما را بر آن ندارد كه? دادگري نكنيد . دادگري كنيد كه دادگري به پرهيزگاري نزديكتر است . از خدا بترسيد كه خدا آگاه از هر آن چيزي است كه انجام مي‌دهيد . ‏)? ? ? ? ?
این آیه به ما گوشزد می کند که همواره باید منصف بود . این آیه صراحتا? می فرماید که نباید اختلافات نظر با گروهی خاص ما را وادارد که نسبت بدانها ، ظلمهایی از قبیل تهمت زدن ، بی آبرو کردن ، لجاجت ، تخریب شخصیت ، وارونه جلوه دادن حقیقت ، اشاعه ی اخبار نادرست و هر آنچه که عقل سالم آن را نسبت به خود بد می داند ، نسبت به آنها روا داریم .
2- اشاعه ی اخبار غیر قطعی : رفتار نادرست دیگری که ممکن است مخصوصا در این روزها از ما سر زند ، اشاعه ی اخباری است که از صحت آن ها اطلاعی نداریم . ممکن است برای بسیاری از ماها این اتفاق رخ داده باشد که یکی از همفکرانمان ، اخباری منفی و مخرب در مورد یکی از رقیبان سیاسی? برایمان نقل کرده باشد . اخباری که می توان در تخریب و تضعیف جِناح سیاسی مخالف از آن استفاده کرد.از آن جایی که قصد ضربه زدن به جریان سیاسی مخالف داریم ، بدون معطّلی آن خبر را دهان به دهان نقل کرده و به اشاعه ی آن می پردازیم . غافل از آنکه شاید آن اخبار دروغ بوده باشد. آیا سخن خداوند را شنیده اید که در این باره چه می فرماید :? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ?
{ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ جَاءَكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَيَّنُوا أَنْ تُصِيبُوا قَوْمًا بِجَهَالَةٍ فَتُصْبِحُوا عَلَى مَا فَعَلْتُمْ نَادِمِينَ } حجرات - 6? ? ? ? ? ?
(اي كساني كه ايمان آورده‌ايد ! اگر شخص فاسقي خبري را به شما رسانيد درباره‌ي آن تحقيق كنيد ، مبادا به گروهي - بدون آگاهي? آسيب برسانيد ، و از كرده‌ي خود پشيمان شويد .)? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ?
این آیه به ما می فرماید که از اشاعه ی سخنی که از صحت آن اطلاعی نداریم ، باید خودداری کرد .? ? ?
3 – اختلافات سیاسی و پیوندهای دوستی:گاهی اوقات اختلاف نظرهای سیاسی درروابط اجتماعی افراد با یکدیگر تاثیر داشته است. مشاهده میشودکه گاهی این اختلافات درروابط دوستی وشهروندی افراد جامعه نقش منفی داشته و باعث تضعیف روابط شده است . مگر نمی شود که دو انسان از لحاظ سیاسی اختلاف نظر داشته باشند و در عین حال دوست و خیرخواه یکدیگر باشند ؟ مگر نه آن است که صحابه با وجود اختلاف سلایقی که داشته اند با یکدیگر با صلح و صفا برخورد می کرده اند تا جایی که قرآن کریم آنها را نسبت به یکدیگر مهربان و دلسوز (رحماء بینهم) می داند ؟
پس ای خواننده ی گرامی ، اگر تا به حال بقای خود را در حذف رقیب سیاسی خود دانسته ایم ، اگر لبه ی تیز انتقادات را تنها به سوی مخالفان سیاسی خود نشانه گرفته بوده ایم ، اگر اشخاص تنها به دلیل هم جِناحی بودن موردتاییدمان بوده اند، و در آخر اگر درست بودن سخنان را نه از آن سخنان بلکه از گویندگانشان شناخته ایم ، باید دانست که در حلقه ی تنگ و تاریک تعصب قرار داشته ایم . آیا وقت آن فرا نرسیده است که به نصیحت شاعر بزرگ ، شیخ عبدالرحمن جامی جامه ی عمل بپوشانیم آنجا که می گوید :? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ?
? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? از درون زنگ تعصب بزدای? ? ? بر خرد راه تأمل بگشای
تعصب انسان را وا می دارد که گاهی اوقات به ناحق سخانی را بر زبان آورد . تعصب باعث می گردد که انسان نسبت به همنوعانش ظلم روا دارد . تعصب حق را ناحق نشان می دهد و ناحق را حق . تعصب انسان را از قضاوت منصفانه باز می دارد .
{ ‏يَوْمَ تَشْهَدُ عَلَيْهِمْ أَلْسِنَتُهُمْ وَأَيْدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ‏ } نور - 24? ? ? ? ? ? ?
(‏در آن روزي كه عليه آنان زبان و دست و پاي ايشان بر كارهائي كه كرده‌اند ، گواهي مي‌دهند . ‏)
آیا این آیه ی مبارک ، ما را از سخنان و قضاوت های غیر منصفانه? باز نمی دارد ؟؟؟

? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? کمیته ی فرهنگی مسجد حضرت عایشه (رضی الله عنها) جناح? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ?
? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? پیشنهادات و انتقادات :
? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? شماره پیامگیر? : 30002828102828
? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? پست الکترونیکی: m_aisha10@yahoo.com
? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? خردادماه 1392